- ABD Başkanı Trump’ın Avrupa’ya olan seyahat yasakları küresel hisse fiyatlarını oldukça aşağıya çekmekte.
- Suudi Arabistan ve Rusya arasında petrol fiyatı savaşının da etkisiyle, petrol fiyatları ocak ayında ki en yüksek seviyesinden % 50 düştü.
- Çin’in yılın ilk çeyreğinde büyüme beklentisi % 4,5 oldu. Bu oran finansal krizden bu yana görülmüş olan en düşük seviyedir. (Reuters anketi)
- İtalya’nın tüm nüfusu karantina altında.
- Havayolu şirketlerinin bu yıl ki gelirlerinde 113 milyar dolarlık bir düşüş bekleniyor.
- İlaç endüstrisi de küresel üretimde olabilecek aksaklıklar için hazırlanıyor.
- Dünyadaki birçok fuarı, kültürel ve sportif etkinlikler iptal edildi veya ertelendi.
- Seyahat ve turizm endüstrileri, salgından kaynaklanan ekonomik aksaklıklarla erken vuruldu.
- Havacılık sektörü üzerindeki etkinin yanı sıra, Birleşmiş Milletler Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO), Çinli turistlerde ki düşüş nedeniyle yılın ilk çeyreğinde Japonya’nın 1.29 milyar $ ve Tayland’ın ise 1.15 milyar $ kaybedebileceğini öngörüyor.
Dünya koronavirüs ile boğuşurken ekonomik etkiler ise günden güne artıyor. OECD yaptığı açıklama ile virüsün, 2008 mali krizinden bu yana küresel ekonomi için en büyük tehlike olduğunu söylüyor.
Aralık ayında Çin’in Wuhan şehrinde ortaya çıkan ve tüm dünyaya giderek yayılan koronavirüsün, dünya genelinde tescillenmiş 119.000’den fazla vakası bulunmaktadır.
Dünya genelinde çeşitli işletmeler, Çin’in fabrika kapanmaları nedeniyle gelir kaybı ve tedarik zincirlerinde bozulmalar yaşıyor. Çin’in milyonlarca vatandaşına seyahat kısıtlaması getirdikten birkaç hafta sonra ise İtalya tüm nüfusu üzerinde karantina önlemleri aldı. 11 Mart’ta, Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping’in ilk kez Wuhan kentini ziyaret ederek, Wuhan’da ki bazı önemli endüstrilerin üretimlerine devam edebilecekleri söyledi.
Dünya ekonomisi için bazı öngörüler
Çin, dünyanın ikinci büyük ekonomisi ve önde gelen ticaret ülkesi olduğundan, koronavirüsün ekonomik etkileri de küresel büyümeyi tehdit etmeye devam etmektedir.
Reuters tarafından 7-13 Şubat arasında yapılan ankete katılan ekonomistler, Çin’in ekonomik büyümesinin 2020’nin ilk çeyreğinde % 4,5 düşmesini beklediklerini söylediler. Kısacası Çin ekonomisi mali krizden bu yana en düşük hızda büyümeyi öngördü.
2 Mart’ta ise OECD, küresel ekonominin karşı karşıya olduğu tehlikeler konusunda tüm ülkeleri uyardı. Virüsün, 10 yıldan uzun bir süre önce yaşanan mali krizden bu yana dünya ekonomisi için en büyük tehlike olduğunu söyledi.
Ticarette aksama
Çin’in fabrikalarını açamaması ve işçilerini virüsün yayılmasını engellemek amacıyla evden çıkarmadığı için, dünya genelindeki şirketler ürün ve parça sıkıntısı çekmektedir. Örneğin, Apple’ın Çin’deki üretim ortağı olan Foxconn üretim gecikmesi yaşıyor. Nissan ve Hyundai de dahil olmak üzere bazı otomobil üreticileri, parça alamadıkları için Çin dışındaki fabrikalarını geçici olarak kapatmak zorunda kaldılar.
Hava yolculuğuna etkisi
5 Mart’ta yani ABD seyahat yasağını açıklanmadan önce, Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA), KOVID-19 salgınının daha az insanın uçuş yapacağına sebebiyet vereceğinden, havayolu şirketlerinin 113 milyar dolarlık bir gelir kaybı olabileceğini öngörmektedir.
IATA’nın baş ekonomisti “Sektör çok kırılgan kalıyor” dedi. “Nispeten daha az kar marjına ve çok fazla borca sahip birçok havayolu şirketi var ve bu durum da bazı şirketleri çok zor bir duruma sokabilir.’’
Virüs sebebiyle düşen petrol talebi
Çin dünyanın en büyük petrol ithalatçısıdır. Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) , on yıl içinde küresel petrol talebindeki ilk düşüşü ise şu şekilde tahmin etti:
“Kovid-19 (koronavirüs) Çin’in ötesine yayıldı ve 2020 yılında küresel petrol talebi tahminimiz 1,1 mb / d azaldı. 2009’dan bu yana ilk kez talebin yıllık bazda 90 kb / d azaldı.” (IEA, Mart 2020 aylık raporu)
9 Mart’ta petrol fiyatları mevcut değerlerinin üçte biri kadar değer kaybetti.
12 Mart’ta ABD Başkanı Donald Trump’ın Avrupa’dan seyahatlere kapsamlı kısıtlamalar getirme kararını ise piyasaları daha da düşürdü.
Singapur’daki CMC Markets pazar analisti Margaret Yang Reuters’e yaptığı açıklamada: Dünya Sağlık Örgütü’nün küresel acil durum ilan etmesi, ABD ve AB arasında yaşanan seyahat yasağı ve Suudi Arabistan ile Rusya arasındaki petrol fiyat savaşının hep birlikte küresel enerji talebini azalttığını söylüyor.
ABD ve İngiltere Merkez Bankası, yakın zamanda faiz oranlarını yarım puan düşürdü. Ancak, tarihi değerlerde olacak bir düşüsün yapılmasına da yer olmadığını ifade etti. Ekonomistler, bu mevcut ekonomik çöküşü önlemek için başka hangi önlemlerin alınması gerektiğini düşünmektedir.
